![the Open Siddur Project [logo]](https://opensiddur.org/wp-content/uploads/2018/09/Open-Siddur-Project-Logo-2016.svg){kind=logo}
Contributor(s):
Shared on:
Categories:
Tags:
TOGGLE COLUMNS (on/off):ADJUST COLUMN POSITIONS: select the column header cell and drag it where you want. show me!COPY INDIVIDUAL COLUMN(S): use CopyTables, a browser extension.
| Source (Yiddish) | Translation (English) |
|---|---|
אז מען בענשט ראֹשׁ חוֹדֶשׁ זאגט מען דאָשׂ |
When one blesses the New Moon one says this: |
הבּט לוּג פוּן דעם הימל דײַן עֵדָה הַקְדוֹשָׁה שטײען אוּנ בּעטין אוּנ טוּען תְּפִלָה זײערע הערצער זײַנען צוּא בּראָכין זײא שׁטוּרמען אוּנ אױך בּרוּמען זײא שׁװײגין ניט דרוּם הער איר גיבּעט דײַן חֶסֶד איז דאך גרױס װען שױן אוּנזערע זינד האָבּין אוּנז בּאדעקט אז אײַן װאָלקין פאר שׁפּרײט אוּנ שׁטארק דײַן דער בּארימקײַט דאָשׂ דוּא האָסט אױף צִיוֹן אוּנ מאך מיט לױטערקײַט דעם מִדַת הַדִין לױטער מיט דיא שְׁלֹש עֶשְׂרֵה מִדוֹת אוּנ מאך לײַכטין איר גרױס ליכט אוּנ עשׂ זאָל אָן גינוּמען װערין אוּנזער תְּפִלָה מיט דיא תְּפִלוֹת פוּן אוּנזרע אָבוֹת דיא װאָס טוּען תְּפִלָה אלע עֶרֶב ראֹשׁ חוֹדֶשׁ עשׂ זאָל זײַן אײַן קרױן צוּם מֶלֶךְ מַלְכֵי הַמְלָכִים הַקָדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא׃ |
Look down, look from heaven upon your holy congregation who stand and pray. Their hearts are broken. They rage and roar and are not silent. Therefore, hear their plea, for your kindness is great. Our sins have covered us like a cloud.[1] Cf. Isaiah 44:22. May you increase the compassion you have for Tsiyon and leaven your attribute of justice with the thirteen attributes[2] Exodus 34:6-7. of mercy and illuminate its great light. May our prayers be accepted along with the prayers of our fathers, who pray every erev Rosh Ḥodesh.[3] Like the New Year, the New Moon is also described in the Torah as a time of remembrance. See Numbers 10:10. And may their prayers be as a crown for the King of kings,[4] From the ḳedushah section of the Eighteen Benedictions, based on Isaiah 6:3. the blessed Holy One. |
עורו דער װעקט אײַך אָבוֹת פוּן דיא קְבָרִים אוּנ גײט צוּם כִּסֵא רַחֲמִים צוּא בּעטין אױף דיא איבּעריגע שׁאָף קוּם אוּנ שׁטײא אױף אַבְרָהָם פאר אוּנזער גאָט גידײנק פאר אוּנזער פאָטער װאָשׂ לעבּט אײבּיג ער זאָל גידײנקען דעם בְּרִית בֵּין הַבְּתָרִים אז דײַנע קינדער זאָלין זײַן אז דיא שטערין אין הימיל אוּנ װען זײא האָבּין גיזינדיגט אוּנ גימיסטײט אוּנ זײא זײנען שׁוּלדיג שְׂרֵיפָה אזוֹא גידײנק װאָשׂ איך האָבּ מיך מוֹסֵר נֶפֶשׁ גיװען אוּנ האָבּ מיך גילאָזט װארפין אין קאלך אױבין אוּם װעגין דײַן הײליגין נאָמען אוּנ האָבּ מְקַדֵשׁ הַשֵׁם גיװען אוּנ לאָז דאָס ברענען זײַן פאר מײַנע קינדער. |
Awaken, O patriarchs, from your graves and approach the seat of mercy and plead for the remnant of the sheep. Come, arise, Avraham, before our God; remind our eternal Father of the covenant between the parts:[5] Genesis 15. “‘Your children will be as numerous as the stars in heaven.’ When they sinned and deserved to be punished by fire, remember that I, Avraham, was ready to lay down my life and allowed myself to be thrown into the furnace[6] Babylonian Talmud, Pesaḥim 118a and Louis Ginzberg, Legends of the Jews vol. VII, 6. for your Holy Name’s sake. Remember how I sanctified your Name, and let my burning be an expiation for my children.” |
קוּם אוּנ שטײא אױף יִצְחָק װאָשׂ ער איז גיבּונדין גיװאָרין אױף דעם מִזְבֵּחַ אוּנ בּעט פאר גאָט זעץ דיך אױף דעם כִּסֵא הַדִין אוּנ גידײנק װאָס איך האָבּ גיהאט אױף דעם מִזְבֵּחַ לאָז עשׂ זײַן אײַן פאר געבּוּנג אױף מײַנע קינדער װאָס זײַנען שׁוּלדיג הֶרֶג. |
Arise, Yitsḥaq, who was bound on the altar, and plead before God: “Sit upon your judgment seat and remember that I suffered on the altar. May that be an act of expiation for those of my children who would deserve the penalty of death.” |
קוּם אוּנ שׁטײא אױף יַעֲקֹב אוּנ בּעט פאר דעם גאָט װאָס ער דער הערט דאָשׂ גיבּעט פוּן אלע מענטשׁין אוּנ בּעט אױף דײַנע שׁאָף גידײנק אז איך האָבּ מיך מוֹסֵר נֶפֶשׁ גיװען פוּן זײערט װעגין אוּנ הײַנט זאָלסטוּ זײ פאר לאָזין אוּנ אױבּ זײא האָבּן גיזינדיגט אוּנ זײַנן חַיָב גָלוּת אזו גדײנק ליבּער גאָט אז איך בּין גגאנגן פוּן מײַן פאָטערס הױז אוּנ עשׂ האָט מיך גיבּרענט בּײַא טאָג דיא היץ אוּנ בּײַ נאכט די קעלט לאָז דאָס שִׁפְלוּת זײַן פאר גָלוּת פוּן מײַנע קינדר. |
Arise, Yaaqov, and plead before God, who hears the pleas of all, and plead on behalf of your flock: “Remember that I sacrificed my life for them. Let them go today, and if they have sinned and deserve the penalty of exile, remember, dear God, that I left my father’s house and was scorched by the heat of the day and the cold of the night. Let my humbling substitute for the exile of my children.” |
אוּנ קוּם שׁטײ אױף מֹשֶׁה רַבֵּינוּ אוּנ בּעט פאר גאָט אױף די קינדר יִשְׂרָאֵל זײ קענן ניט דער לײַדין דאָס שׁװערע אוּנ בּיטערע צַעַר אוּנ איך בּעט דיך װאָרהפטיגער נָבִיא דוּא בּיסט גיװען װיא אײַן פאָטער צוּ דיא קינדר יִשְׂרָאֵל אוּנ אױך אין דר מִדְבָּר אז זײא האָבּן גזינדיגט האָסטו גימאכט װידר קערן דעם גרים צאָרן פוּן גאָט זײ זאָלן ניט פר דאָרבּן װערין דרוּם שׁטײ אױף אוּנ בּעט פר גאָט ער זאָל ניט פר דאָרבּן װערין דרוּם שׁטײ אױף אוּנ בּעט פר גאָט ער זאָל ניט פר דארבּין דײַן פאָלק װאָס דוּ בּיסט גװען זײער שְׁלִיחַ אױס צוּ ציהען זײ פוּן מִצְרַיִם אין זײער לאנד ארײַן װאָס גאָט האָט צוּ זײ גישׁװאָרן דרוּם גדײנק ליבּר גאָט דאָס איך בּין פר זײ גלאָפין אין דער מִדְבָּר כְּדֵי עשׂ זאָל זײ ניט קײנר קײַן בּײַז טאָן דוּא ליבּר גאָט פוּן דעם הימל טו גדײנקן אין דײַן װײַן שׁטאָק דאָס דוּ האָסט גפלאנצט מיט דײַנע הענט |
Arise, Mosheh Rabbinu, and plead before God for Bnei Yisrael. They cannot bear their bitter and heavy sorrow. I beseech you, prophet of truth. You, who were like a father to Bnei Yisrael. When they sinned in the desert, you averted their destruction by God. Arise and plead before God that they should not destroy the people whose emissary you were when you took them out of Mitsrayim into the Land which God promised them: “Therefore, remember, dear God, how I fled into the desert[7] Exodus 2:15. for their sake so that no evil should befall them. Dear God in heaven, remember your vine, which you yourself planted.”[8] Legends of the Jews vol. IV, 27. |
קוּם אוּנ שׁטײא אױף מֶלֶךְ הַמֲשִׁיחַ אוּנ זעה דיא עֵדָה פוּן גאָט זײַנן אזוֹ װיא די שׁאָף װאָס האָבּן קײַן האר ניט דר װעק דײַן מִשְׁפָּט פר דײַן פאָטר װאָשׂ האָט דיך בּשׁאפין אוּנ דוּא גאָט בּיז װיא לאנג װעסטו אוּנז פאר לאָזן דוּא האָסט פאר שׁטערט דעם בִּרִית דוּ האָסט פר שׁװעכט צוּ דער ערד זײַן קרױן דוּ האָסט צוּ בּראָכן זײערע מױערין אוּנ זײַנע פעסטע שׁטעט האָסטו גילאָזט אלע פעלקר רױבּן אז דוּא האָסט גימאכט דר פרײען די פײַנט בְּשַׁעַת חוּרְבָּן בּ״ה אוּנ דוּ האָסט די שׁטוּל גשׁלעפּט צוּ דר ערד אלץ פוּן װעגן די יִשְׂרָאֵל זײ זאָלן זײערי זינד אָפּ קומן אוּנ עשׂ זאָל אױך פר געבּן אױף די יִשְׂרָאֵל. |
Arise, King and moshiaḥ, and see the congregation of God who are like sheep without a shepherd. Arouse the judgment of the Father who created you: “And you, God, how long will you abandon us?[9] Cf. Lamentations 2. You have spoiled the covenant. You have dishonored his crown in the dust. You have broken his crown. You have broken their walls and allowed all the nations to plunder his fortified cities. You have allowed his enemies to rejoice while the Beit haMiqdash was being destroyed. You pulled the throne down to the ground. You did all of this, so that Yisrael should atone for their sins and that they should be forgiven. |
בּעט איך דיך גאָט גדײנק צוּ מיר חֶסֶד פוּן דײַן קנעכט װעגן אוּנ זאָלסט װידר קערין דאָס עלינטקײַט פוּן מיר אוּנ דוּ זאָלסט אים שׁטארקין מיט זײן נאָמען דוּ זאָלסט דר הײבּין דײַן הערשׁאפט אוּנ עשׂ זאָל אנטפּלעקט װערן צוּ דײַן פאָלק יִשְׂרָאֵל צוּ בַּשׁירמען זײ פר דאָשׂ שׁלעכטץ אוּנ גאָט זאָל זײן צוּ אײן קיניג איבּער דר גאנצר װעלט. |
“Therefore, I beg of you, God, be gracious to your servant and turn desolation away from me. Strengthen Yisrael with your Name and raise up your dominion. Let it be revealed to your people Yisrael that you will protect them from evil. ‘And God will be King over all the world.’”[10] Zechariah 14:9. |
װאָס איז דען דאָס לעבּן גאָר פוּן דעם מענטשׁין אָבּער דר טױט איז אלץ נאָר אין דײַנער מאכט אוּנ דוּא בּיסט מֵמִית וּמְחַיֶה דוּ מאכסט לעבּענדיג אוּנ טױט אוּנ קײַן אנדערער גאָט איז ניט פר האנדין ניט אױף דר װעלט אוּנ ניט אױף יענר װעלט ניט פר דיר אוּנ ניט נאָך דיר. דו ליבּר גאָט דוּ דר הײכסט אוּנ דוּ דר נדערסט דעם מענטשׁן אז ער גײט ניט אין דעם רעכטין װעג אוּנ דוּ דער הײכסט דעם מענטשׁן אז ער גײט יוֹא אין רעכטין װעג אוּנ דוּ שׁטראָפסט אוּנ דוּ הײלשׁט אוּנ מײַן בִּטָחוֹן איז נאָר אױף דיר װאָשׂ דוּ פירסט דיך אנטקעגן דעם מענטשׁין מיט די דרײַצעהען מִדוֹת װאָשׂ זײא װערן אָן גרוּפן שְׁלֹש עֶשְׂרֵה מִדוֹת: |
What, after all, is the life of a person? For death is entirely in your power. You kill and you restore to life.[11] I Samuel 2:6. you bring both life and death. There is no other God, not in this world nor in the other world, not before you and not after you. You alone, dear God, can raise a person up and bring a person down. You raise a person up when he walks in the right path, and you bring a person down when he does not walk in the right path. You punish and you heal. My trust is in you alone for you approach everyone in accordance with your thirteen attributes: |
יְיָ יְיָ אֵל רַחוּם וְחַנּוּן אֶרֶךְ אַפַּיִם וְרַב־חֶסֶד וֶאֱמֶת נֹצֵר חֶסֶד לָאֲלָפִים נֹשֵׂא עָוֺן וָפֶשַׁע וְחַטָּאָה וְנַקֵּה׃ |
“YHVH, YHVH EL is gracious and compassionate, patient, abounding in kindness and faithfulness, assuring love for a thousand generations, forgiving iniquity, transgression, and sin, and granting pardon.”[12] Exodus 34:6-7. |
עָזְרֵנוּ אֱלֹהֵי יִשְׁעֵנוּ עַל דְבַר כְּבוֹד שְׁמֶךָ וְהַצִילֵנוּ וְכַפֵּר עַל חַטֹאתֵינוּ לְמַעַן שְׁמֶךָ׃ בָּרוּךְ יְיָ לְעוֹלָם אָמֵן וְאָמֵן׃ |
“Help us, elo’ah of our salvation, for the honor of your Name, and save us and forgive us our sins for your Name’s sake.”[13] Psalms 79:9. Blessed be YHVH forever. Amen v’amen. |
יְהִי רָצוֹן מִלְפָנֶיךָ יְיָ אֱלֹהֵינוּ וֵאלֹהֵי אֲבוֹתֵינוּ שֶׁתְּחַדֵשׁ עָלֵינוּ אֶת הַחוֹדֶשׁ הַזֶה לְטוֹבָה וְלִבְרָכָה וְתִתֵּן לָנוּ אוּנ דוּא זאָלסט אוּנז געבּין חַיִים אֲרוּכִים אז דאָס לעבּין זאָל זײן אײן לעבּין אױף עוֹלָם הַבָּא חַיִים שֶׁל טוֹבָה חַיִים שֶׁל בְּרָכָה מיר זאָלן פוּן גאָט גשפּײזט װערן חַיִים שֶׁל פַּרְנָסָה טוֹבָה אוּנ מיט נַחַת אוּנ ניט מיט צַעַר בְּגָדִים לְפִי כְּבוֹדִי חַיִים שֶׁל חִלוּץ עֲצָמוֹת אוּנזערע בּײנר זאָלין גשׁטארקט װערין חַיִים שֶׁיֵשׁ בָּהֶם יִרְאַת שָׁמַיִם אוּנ אוּנזרע קינדר זאָלן גלײַבּן אין גאָט בָּרוּךְ הוּא זײא זאָלין גײן אין גאָטשׂ װעג זײא זאָלן בּגליקן זײער װעג אוּנ שׁטעג חַיִים שֶׁאֵין בָּהֶם בּוּשָׁה וּכְלִימָה מיר זאָלין ניט פאר שׁעמט װערין בָּעוֹלָם הַזֶה אוּנ ניט בָּעוֹלָם הַבָּא פאר דעם בֵּית דִין שֶׁל מַעְלָה זאָלסט אוּנז געבּין חַיִים שֶׁל עוֹשֶׁר וְכָבוֹד מיר זאָלין אוּנזרע קינדער מְגַדֵל זײן לְתּוֹרָה וּלְחוּפָּה וּלְמַעֲשִׂים טוֹבִים װיא דָוִד הַמֶלֶךְ עָלָױ הַשָׁלוֹם האָט גיבּעטין רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם לאָם איך שׁטארבּין װיא אײַן מַלְכוּת אוּנ ניט װיא אײַן אֶבְיוֹן זאָלסט אוּנז געבּין חַיִים שֶׁתְּהֵא בָּנוּ אַהֲבַת תּוֹרָה וְיִרְאַת שָׁמַיִם מײַנע קינדער זאָלין גלײבּין אין גאָט װיא דיא קינדער פוּן יַעֲקֹב אָבִינוּ עָלָיו הַשָׁלוֹם װאָרוּם אז יַעֲקֹב אָבִינוּ עָלָיו הַשָׁלוֹם האָט גיזאָלט שׁטארבין האָט ער גיװאָלט מְגַלֶה זײן דעם קץ פוּן דער גְאוּלָה האָט זיך דיא נְבוּאָה פוּן אים אָפּ גיטאָן האָט ער זיך זײער דער שׁראָקין אוּנ האָט גיזאגט צוּא זײא אֶפשׁר חָלִילָה איז אײַן פְּסוּל אין מײַן בּעט װיא בּײַא מײַנע עלטערין כְּלוֹמֶר אֶפשׁר איז צװישׁין מײַנע קינדער אײַן שׁלעכטער זון װיא מײַן עלטער פאָטער אַבְרָהָם האָט גיהאט אײַן שׁלעכטין זון יִשְׁמָעֵאל אוּנ אױך מײַן פאָטער יִצְחָק האָט אױך גיהאט אײַן שׁלעכטין זון עֵשָׂו האָבּין זײא גיענטפערט שְׁמַע יִשְׂרָאֵל יְיָ אֱלֹהֵינוּ יְיָ אֶחָד דאָשׂ איז טײַטשׁ הער צוּא אוּנזער פאָטער יִשְׂרָאֵל דער גאָט װאָשׂ איז דײַן גאָט דער איז אוּנזער גאָט אױך גאָט בָּרוּךְ הוּא איז אײנער פאר װאָס האָבּין זײא אים גירופין יִשְׂרָאֵל ער האָט נאָך גיהײסין יַעֲקֹב נאָר אז ער איז נאָך גיגאנגען נאָך װעלט זאכין האָט ער גיהײסין יַעֲקֹב אוּנ אז ער איז נאָך גיגאנגען נאָך תּוֹרָה וּמַעֲשִׂים טוֹבִים האָט ער גיהײסין יִשְׂרָאֵל. |
May it be your will, YHVH our elo’ah and elo’ah of our ancestors, that you renew[14] A paraphrase of the liturgical Blessing of the New Moon. for us this month and cause good and blessing to come to us. And may you give us long life — and life in the world-to-come: a life of goodness, a life of blessing. May God sustain us and grant us a life of ample sustenance, with satisfaction and without sorrow. May we be granted clothes in accordance with our status and a life of bodily vigor; may our bones be strengthened. May we be granted a life marked by reverence of Heaven, and may our children believe in blessed God. May they walk in God’s path, and may they succeed in every step of their way. May we be granted a life without shame or reproach; may we not be humiliated in this world or in the world-to-come before the celestial court. Grant us a life of wealth and honor. May we raise our children to Torah, to the ḥupah, and to ma’asim tovim.'[15] At their sons’ circumcision ceremonies, Jewish parents pray that they will merit to see their children grow up to be good Jews — that they will study Torah, marry honorably, and do good deeds throughout their lives. As David haMelekh, alov hashalom, requested: “Ribono shel Olam, let me die like a king, not like a pauper.”[16] Cf. I Samuel 31:11-16 and Psalms 34:7. Grant us a life in which we shall have love of Torah and reverence of Heaven. May my children believe in God, like the children of Yaaqov Avinu, alov hashalom. When Yaaqov Avinu, alov hashalom, was about to die, he wanted to reveal the final redemption, but the power of prophecy failed him.[17] Legends, II, 131, 140. He became frightened and said to his children: “Perhaps there is — ḥalilah — some unfitness in my bed, as there was with my parents. That is to say, perhaps there is a wicked son amongst my children, just as my grandfather Avraham had a wicked son, Yishmael, and as my father Yitsḥaq had a wicked son, Ésav.” They answered: “Shema Yisrael, YHVH is our elo’ah, YHVH is eḥad,” which means, “Listen, our father, Yisrael. The God who is your God is our God too. Bleesed God is eḥad.” Why did they call him Yisrael when his name was Yaaqov? When he pursued worldly matters, he was called Yaaqov, but when he pursued Torah and ma’asim tovim, he was called Yisrael. |
ליבּער גאָט זאָלסט אוּנז געבּין חַיִים שֶׁיִמַלֵא מִשְׁאֲלוֹת לִבֵּנוּ לְטוֹבָה אָמֵן׃ |
Dear God, may you give us a life in which you fulfill the desires of our hearts for good. Amen. |
רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם איך טוּא תְּפִלָה צוּא דיר װיא אֶסְתֵּר הַמַלְּכָה האָט תְּפִלָה געטאָן הער פוּן דער גאנצער װעלט מיט דײַן רעכטע האנט אוּנ דיא לינקע האנט װאָס דוּא האָסט בּשׁאפין דיא גאנצע װעלט מיט דיא צװײא הענט זאָלסטוּ פאר שפרײטין דײַנע חֲסָדִים אױף מיר אױך איז פאר האנדין |
Master of the Cosmos, I pray to you now, just as Queen Esther prayed.[18] Legends, IV, 423-27. Lord of the whole world, with your right and left hands with which you created the whole world, with your two hands, may you spread your lovingkindness over me. |
זעקס חֲדָרִים אין גַן עֵדֶן װאָס דרינען זײַנען נָשִׁים צִדְקָנִיוֹת כַּמָה אֲלָפִים האָבּין גאָר קײַן צַעַר פוּן דעם גֵיהִנֹם ניט גיליטין דאָרטין איז פאר האנדין בַּתְיָה בַּת פַּרְעֹה הַמַלְכָּה דאָרטין איז פאר האנדין אײַן אָרט אין גַן עֵדֶן װיא אײַן פיר האנג װאָשׂ איז אָן גיבּרײט אױף צוּא מאכין װיא זיא זעהט דיא צוּרָה פוּן מֹשֶׁה רַבֵּינוּ אזוֹא בּוּקט זיא זיך אוּנ זיא זאָגט װיא װערדיג איז מײַן כַֹּח אוּנ װיא װיסין שׁאפט איז מײַן קראפט אז איך האָבּ אױשׂ גיצױגין אזוֹא אײַן ליכט אױשׂ דעם װאָסער אײַן ליבּע ליכט אזוֹא טוּט מען דרײַא מאָל אין טאָג. |
There are six chambers in Gan Áden in which there are several thousand righteous women who have not suffered the anguish of Gehenom.[19] Cf. the Zohar, III, 167b. Queen Bityah,[20] Legends, II, 271, 278, 369. the daughter of King Pharaoh, is among them. There is a place in Gan Áden where a curtain is opened wide from which she sees Mosheh Rabenu. Thus she bows and says: “How worthy is my strength and how skillful is my power that I have drawn out such a beloved light, from out of the water.” This is said three times a day. |
אוּנ אין אנדערין חֵדֶר זײַנען אױך אַלְפֵי רְבָבוֹת נָשִׁים אוּנ סֶרַח בַּת אָשֵׁר איז אײַן מַלְכָּה אוּנ אלע טאָג רוּפט מען אױשׂ דרײַא מאָל אוּנ װיא עשׂ קוּמט די צוּרָה פוּן יוֹסֵף הַצַדִיק אזוֹ בּוּקט זי זיך קעגין אים אוּנ זאָגט גילױבּט איז מײַן כֹּחַ אוּנ װיא װערדיג איז מײַן קראפט דאָס איך האָבּ זוֹכֶה גיװען צוּא זאָגין אײַן בְּשׁוּרָה מײַן הער יַעֲקֹב דאָס מײַן פעטער יוֹסֵף לעבּט אוּנ אין אײבֶּרסטין חֵדֶר לערינט ער תּוֹרָה |
In the second chamber, there are also thousands of myriads of women, and Seraḥ,[21] Legends, II, 115. the daughter of Asher, who is a queen, is among them. Every day, three times a day, they announce the arrival of Yosef haTsadiq. She bows before him and says: “Praised is my strength and worthy is my power, that I merited to tell the good news to my lord Yaaqov that my uncle Yosef lives and that he studies Torah in the uppermost chamber.” |
אוּנ אין דעם דריטין חֵדֶר איז אוּנזער מוּטער יוֹכֶבֶד די מוּטר פוּן מֹשֶׁה רַבֵּינוּ מיט פיל נָשִׁים אוּנ לױבּין דעם ליבּין גאָט בּ״ה אלע טאָג דרײַא מאָל לױבּין זײ הש״י אוּנ זאָגין דיא שִׁירָה פוּן דעם יַם מיט גרױס פרײד אוּנ דאָרטין איז מִרְיָם הַנְבִיאָה אוּנ זאָגט דעם פָּסוּק וַתִּקַּח מִרְיָם הַנְּבִיאָה אֲחוֹת אַהֲרֹן אֶת־הַתֹּף בְּיָדָה דעם פָּסוּק זאָגט זי אלײַן אוּנ פיל הײליגע מַלְאָכִים מיט איר אוּנ לױבּין פאר הש״י |
In the third chamber, our mother Yokheved,[22] Legends, V, 32-33. the mother of Mosheh Rabenu, resides with many women, and they praise dear God (barukh Hashem). Every day, three times a day, they praise Hashem yitborekh and recite the Shir haYam with great joy. And Miryam haNiviyah is there and she herself recites the verse: “And Miryam haNiviyah, the sister of Aharon, took the timbrel in her hand,”[23] Exodus 15:20. and many holy angels praise Hashem yitborekh with her. |
אוּנ אין פערטין חֵדֶר זיצט דְבוֹרָה הַנְבִיאָה מיט פיל טױזינט װײַבּר אוּנ זײא לױבּין הש״י אוּנ זײא זינגען דיא שִׁירָה פוּן דְבוֹרָה |
In the fourth chamber, Devorah haNiviyah sits with many thousands of women and they praise Hashem yitborekh and sing the song of Devorah. |
אוּנ אין דעם חֵדֶר װאוּ דיא אִמָהוֹת זײַנען דאָרטין קען מען ניט דער שרײַבּין עשׂ קען אהין גאָר קײנער ניט קוּמען דאָרטין װאוּ דיא אִמָהוֹת זײַנען. |
One cannot describe the chamber where the matriarachs are, since no one at all may enter where the matriarchs are. |
ליבּע װײַבּער װען דיא נְשָׁמוֹת זײַנען בּײַ אנאנדר אין גַן עֵדֶן װאָשׂ פאר אײַן נַחַת איז דאָרטין בְּכֵן בּעט איך אײַך איר זאָלט גאָט בָּרוּךְ הוּא לױבּין מיט גרױס כַּװָנָה אוּנ איר זאָלט תְּפִלָה טאָן װעט איר זוֹכֶה זײַן דאָרטין צוּא זײַן װאוּ אוּנזרע אִמָהוֹת זײַנען׃ |
Dear women, when the souls are all together in Gan Áden, what a pleasure it is there! Therefore, I beseech you to praise blessed God with great kavvanah and to pray so that you will merit to come to the place where our matriarchs are. |
הער פוּן דער גאנצער װעלט הער שׁױן צוּא מײַן גשׁרײ ענטפער מיר דער פרײא אוּנז שׁױן דאָשׂ יאָר מיר זאָלין שׁױן אױשׂ גילײזט װערין פוּן צָרוֹת װאָרוּם מיר זײַנען גלײך װיא שׁאָף אָן אײַן פּאסטאך אוּנ װיא אײַן שׁיף אָן אײַן רוּדער אוּנ װיא יְתוֹמִים אָן אײַן פאָטער װיא זײגנדיגע אוּנ קלײנע קינדער אָן אײַן מוטער איך האָף צוּא גאָט בּ״ה אז ער װעט אָן נעמען מײַן גרױסע בַּקָשָׁה װיא ער נעמט אָן אלע בַּקָשׁוֹת פוּן אלע שװערע גימיטין מיט צוּא בּראָכינע הערצר דאָשׂ גאָט בּ״ה זאָל שׁױן אָן נעמען מײַן גיבּעט מיט מײַנעם צוּא בּראָכינעם הארצין װאָשׂ איך האָבּ גרױס מיא פוּן מײַנע קינדער עשׂ זאָל אוּנז בּײַא שׁטײן דער זְכוּת פוּן אַבְרָהָם יִצְחָק וְיַעֲקֹב. |
Lord of the whole world, listen now to my cry! Answer me. Make us happy this year, that we may be delivered from troubles, for we are like sheep without a shepherd, like a ship without a rudder, like orphans without a father, like sucklings and young children without a mother.[24] Cf. I Kings 22:17 and II Chronicles 18:16. I hope to God (barukh Hashem) that they will accept my petition, as Hashem accepts all the petitions of all downcast people with broken hearts. May God (barukh Hashem) accept the prayer of my broken heart, for I am very troubled by my children. May the merit of Avraham, Yitsḥaq, and Yaaqov support us. |
אוּנזרע קלײנע קינדער װאָשׂ זײַנען גישׁטאָרבּן יוּנגר הײד פאר זײער צײַט זאָלין זײא פאר אוּנז בּעטין אוּנ אױך דיא רײנע אוּנ דיא הײליגע דער בּארימדיגע מַלְאָכִים זאָלין פאר אוּנז בּעטין בְּיוֹם הַדִין װען דוּ װעסט אוּנז מִשְׁפָּטִין זאָלסטוּ אוּנז מִשְׁפָּטִין מיט רַחֲמָנוֹת אוּנ ניט מיט רוֹגֶז אוּנ מײַן גיבּעט זאָל ניט לעהר װידער קערין הַשֵׁם אֱלֹהֵי צְבָאוֹת דוּא פּרוּבסט אלע קאמערין אוּנ אלע גידאנקען פוּן אלע הערצער איר הימיל עפינט אײַערע פענצטער לאָזין דיא דער בּארמיגע מַלְאָכִים בּרײנגען מײַן תְּפִלָה פאר הש״י דער באךימךיגער מלאך װעט גיװיס פאר מיר גײן ער װעט מיר בּרײנגען חֵן וְחֶסֶד פוּן פאר הש״י דער חֵן פוּן יוֹסֵף הַצַדִיק אוּנ דער חֵן פוּן אֶסְתֵּר הַמַלְכָּה זאָל מיר גיגעבּין װערין אין מײַן מױל. |
May our little children who died young, before their time, pray for us, and also may the pure, holy, and merciful angels pray for us on this Yom haDin, so that when you judge us, you will judge us with mercy and not with anger. And may my prayer not be in vain. Lord of Hosts, you examine all the chambers and all the thoughts of all hearts.[25] Cf. Proverbs 20:27. you heavens, open your windows and let the merciful angels bring my prayer before Hashem yitborekh. The merciful angel will surely go before me. He will bring me grace and mercy from before Hashem yitborekh. May the grace of Yosef haTsadiq and of Queen Esther be placed in my mouth. |
גוּט איז דעם מענטשׁן װאָשׂ ער האָט זײַן בִּיטָחוֹן אױף הַשֵׁם יִתְבָּרֵךְ דען ער פאר לאָזט ניט קײנעם דער װאָשׂ פאר זיכערט זיך אין אים אָמֵן סֶלָה׃ |
Good comes to the person who trusts in Hashem yitborekh, for they abandon no one who trusts in them. Amen, selah. |
רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם הער פוּן דער גאנצער װעלט מיט דײַן רעכטע האנט אוּנ מיט דײַן לינקע האנט װאָשׂ דוּא האָסט דיא װעלט בּשׁאפין מיט דיא זעלבּיגע הענט זאָלסטוּ פאר שפּרײטין אױף אוּנז אוּנ זאָלסט אוּנז העלפין דער גאָט װאָשׂ האָט מַצִיל גיװען צוּא אַבְרָהָם אָבִינוּ פוּן דעם קאלך אױבין דער גאָט בּ״ה זאָל אוּנז ניט צוּא שׁיקין קײַן בײז אין אוּנזרע קינדער פאר אוּנזרע אױגין דער גאָט װאָשׂ האָט מַצִיל גיװען צוּא יִצְחָק פוּן דר עֲקֵידָה דער גאָט בּ״ה זאָל בּענטשׁין אוּנזרע קינדער מיט זײַנע בּײדע בּאװיליגטע הענט דר גאָט װאָשׂ האָט מַצִיל גיװען צוּ יַעֲקֹב פוּן עֵשָׂו אוּנ פוּן לָבָן דער גאָט בּ״ה זאָל געבּין מיר זאָלין זוֹכֶה זײַן צוּא בּענטשׁין אוּנזרע קינדער צוּא דער חוּפָּה מיט אוּנזרע הענט צוּא פירין |
Master of the Cosmos, ruler of the whole world, with both your right hand and your left hand, you created the world. Spread these same two hands over us and help us, God. you, who saved Avraham Avinu from the furnace, God (barukh Hashem) do not send any evil upon our children before our eyes. God, you who saved Yitsḥaq from the altar, bless our children with both your generous hands. God, you who saved Yaaqov from Ésav and from Lavan,[26] Genesis 31-33. grant that we may merit to bless our children under the ḥupah, and that we may ourselves lead them to it. |
אוּנ אז מען װעט שטײן אױף דעם בּארג לֶעָתִיד לָבֹא װעט מען זעהען װיא גאָט בּ״ה װעט װידער קוּמען דוּרך דעם טױער דען דער הַר הַזֵתִים איז קעגין דעם טױער גלײַך װיא אין פָּסוּק שׁטײַט ”וְעָמְדוּ רַגְלָיו בַּיּוֹם־הַהוּא עַל־הַר הַזֵּתִים“ ”כִּי עַיִן בְּעַיִן יִרְאוּ בְּשׁוּב יְהוָה צִיּוֹן“ דֶרֶךְ אוֹתוֹ הַשַּׁעַר דאָשׂ איז טײַטש זײא װעלין שטעלין אירע פיס דעם זעלבּיגין טאָג אױף דעם אײל בּױם בּארג אױך װערין זײא זעהען מיט אירע אױגין װיא גאָט בּ״ה װערט װידער קערין נאָך צִיוֹן זיא װעט װידער גיבּױעט װערין אוּנ יְרוּשָׁלַיִם װעט גיטרײסט װערין מָשִׁיחַ װעט קוּמען גיך אוּנ בַּאלד דיא מֵתִים װעלין לעבּעדיג װערין בִּמְהֵרָה בְּיָמֵינוּ אָמֵן סֶלָה׃ |
When we will stand upon the mountain in the future, we will see how God (barukh Hashem) will again come through the gate, for Har haZetim is opposite that gate, as it is written: “And His feet shall stand on that day upon Har haZetim for they shall see, eye to eye, YHVH returning to Tsiyon through that same gate.”[27] Cf. Zachariah 14:4. This means that on that same day they will put their feet on Har haZetim, and they will see with their eyes how God (barukh Hashem) will return to Tsiyon, which will be rebuilt, and Yerushalayim will be consoled. Moshiaḥ will come soon, and the dead will return to life, speedily, in our days. Amen, selah. |
עָלֵינוּ לְשַׁבֵּחַ לַאֲדוֹן הַכֹּל לָתֵת גְדוּלָה לְיוֹצֵר בְּרֵאשִׁית אױף מיר פְּלוֹנִית בַּת פְּלוֹנִית איז די שוּלד צוּ לױבּין דײַן הײליגין נאָמען בְּיִרְאָה מיט פאָרכט צוּא גניסין דײַן בּארימהארציקײַט איך בּין שׁױן פול מיט עֲבֵירוֹת בַּעֲוֺנוֹתֵינוּ הָרַבִּים וּבַעַל הָרַחֲמִים נִקְרֵאתָ וְדֶרֶךְ תְּשׁוּבָה הוֹרֵיתָ דוּא ביסט דאָך בּארימהארציג אוּנ האָסט אוּנז גילערינט דעם װעג פוּן תְּשׁוּבָה אזוֹא קום איך פְּלוֹנִית בַּת פְּלוֹנִית פר דײַן גיאכפּרטין נאָמען לְהִתְפַּלֵּל עַל נַפְשִׁי וְעַל בַּעֲלִי וְעַל בָּנַי צוּ בּעטן אױף מיר אוּנ אױף מײַן מאן אוּנ אױף מײַנע קינדער בִּכְרִיעָה בְּהִשְׁתַּחֲוָיָה אוּנ פאל איצוּנד אױף מײַן פָּנִים בְּיִרְאָה וּבְמוֹרָא אוּנ צוּא בּעטן דײַן הײליגן נאָמען איך קום צוּא לױבּין אוּנ צוּא דאנקען פאר מֶלֶךְ מַלְכֵי הַמְּלָכִים הקבּ״ה אױף דעם חֶסֶד װאָשׂ דוּא האָסט גיטאָן מיט מיר אוּנ מיט מײַן מאן אוּנ מיט מײַנע קינדער פוּן דער יוּגינט אָן בּיז הײנט |
“We are obligated to praise the Lord of all, to acclaim the former of Creation.”[28] Cf. the Alenu prayer, recited at the end of the liturgy. Upon me, Plonit bat Plonit, rests the responsibility to praise your Holy Name with fear and awe, so that I may benefit from your mercy. I am filled with sins, with our many sins, and you are called the Lord of Mercy and you teach us the way of penitence, for you are compassionate and you have taught us the way of repentance.[29] From the Taḥanun prayer in the nusaḥ ha-Ari z”l, and in the seliḥot of nusaḥ Ashkenaz. So I, Plonit bat Plonit, come before your venerable Name to pray for myself and for my husband and children, with bended knees and bowed head,[30] From the prayer for Yom Kippur Ḳatan in the nusaḥ ha-Ari z”l. and I fall upon my face in fear and trembling to beseech Hashem yitborekh. I come to praise and thank the King of kings, the blessed Holy One, for the goodness you have done for me and for my husband and my children from my youth until the present time. |
אֵל מָלֵא רַחֲמִים לאָז מיך װײַטער דײַן גינאַד ניט פאר לאָזין לאָז איצונד זײַן אײַן עֵת רָצוֹן לִפְנֵי כִּסֵא כְּבוֹדֶךָ זאָלסט אוּנזרע עֲבֵירוֹת מוֹחֵל זײַן װיא דוּא האָסט פאר זיכרט צוּא מֹשֶׁה רַבֵּינוּ אין דער הײליגע צײַט סָלַחְתִּי כִּדְבָרֶיך דוּא זאָלסט מוֹחֵל זײַן אוּנזרע עֲבֵירוֹת װיא מיר זײַנען מִתְוַדֶה זײ מְקַבֵּל אוּנזרע תְּפִלוֹת כִּתְפִלַת חַנָה װאָשׂ זיא האָט גיזאָגט אִשָּׁה קְשַׁת־רוּחַ אָנֹכִי אײַן פרױא מיט בּאטריבּטין גימיט בּין איך אַל־תָּבוֹא בְמִשְׁפָּט לְפָנֶיךָ זײַא מיך ניט דַן מיט מִשְׁפָּט כִּי לֹא־יִצְדַּק לְפָנֶיךָ כָל־חָי װײַל קײַן מענטשׁ איז ניט רײַן פוּן עֲבֵירוֹת װען חַס וְשָׁלוֹם דער מְקַטְרֵג װעט מְקַטְרֵג זײן לאָז מיך גיניסין דײַן מִדָה פוּן חֶסֶד זאָל קוּמען פר דײַן כִּסֵא שֶׁל רַחֲמִים זאָלסט דיך מְרַחֵם זײַן איבּער אוּנז. |
El full of compassion,[31] The first words of the memorial prayer, El malé raḥamim. may your grace not forsake me. May this be a favorable time before the throne of your glory for you to forgive our sins as you promised Mosheh Rabenu at that holy moment: “I have forgiven as you requested.” Forgive our sins as we confess them and receive our prayers as you received the prayer of Ḥanah when she said: “I am a woman bitter of soul. A woman of bitter spirit am I.”[32] Cf. I Samuel 1:10-15. Do not judge me harshly. Do not condemn me with your judgment, for no living thing can be justified before you,[33] Psalms 143:2. for there is no one wholly devoid of sin before you. When the Accuser — ḥas v’shalom — accuses me, let me benefit from your attribute of ḥesed, which itself should come before your Throne of Compassion, and be merciful over us. Erase our sins with your complete compassion, but not through pain or illness.[34] Midrash, Leviticus Rabbah 29. On Rosh Hashanah, God ascends to the Throne of Mercy from the Throne of Judgment when God hears the Shofar, signalling repentance. |
אוּנזערע זינד זאָלסטוּ אָפּ מעקין מיט דײַן פיל דער בּארימקײַט אָבּער ניט דוּרך יְסוּרִים וַחֲלָאִים רָעִים׃ |
Erase our sins with your abounding compassion, not by our suffering and illness. |
רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם װיא זאָל מיר ניט צוּא בּראָכין װערין מײַן האךץ װען איך טוא גידײַנקן אז דאָשׂ בֵּית הַמִקְדָשׁ איז גישׁטאנען אוּנ דער כֹּהֵן גָדוֹל האָט דיא עֲבוֹדָה גיטאָן אין קָדְשֵׁי קָדָשִׁים אוּנ דער רױטער פאָדים איז װײַס גיװאָרין אזוֹא האָבּן די יִשְׂרָאֵל גיװאוּסט אז זײער תְּפִלָה איז אָן גינוּמען גיװאָרין אָבּר איצוּנד בּעֲוֺנוֹתֵינוּ הָרַבִּים האָבּין מיר ניט קײַן בֵּית הַמִקְדָשׁ אוּנ קײַן כֹּהֵן גָדוֹל אוּנ קײַן קָרְבָּן עשׂ זאָל אױף אוּנז מְכַפֵּר זײַן האָבּין מיר קײַן אנדער מִנְחָה ניט נײַערט אוּנזער תְּפִלָה פאר נעם אוּנ גיבּ מיר מיט מײַן מאן עֲשִׁירוּת אז איך זאָל קענען מְפַרְנֵס זײַן לוֹמְדֵי תּוֹרָה אוּנ צְדָקָה געבּין לַעֲנִײִם וְאֶבְיוֹנִים כְּשֵׁרִים אוּנ ניט חַס וְשָׁלוֹם אז אוּנזער עֲשִׁירוֹת זאָל זײַן גַאֲוָה טרײַבּין כְּדֵי מיר זאָלין ניט הערשׁין איבּער עֲנִיִים |
Master of the Cosmos, how can my heart not be broken when I recall the time when the Beit haMiqdash still stood and the Kohen Gadol performed the service in the Ḳodesh Ḳedoshim and the red thread became white,[35] Mishnah, Yoma 6:8. so that Yisra’el knew that their prayers had been answered. But now, because of our many sins, we have no Beit haMiqdash and no Kohen Gadol and no sacrifices to expiate our sins. We have no other offering but our prayer.”‘[36] Cf. Hosea 14:3 and Psalms 141:2. Take this prayer and grant me and my husband sufficient means to support Torah scholars and to give tsedakah to the deserving poor. Let not our wealth drive us to pride, and may we not — ḥas v’shalom — lord it over the poor. |
פּוֹתֵחַ אֶת יָדֶךָ גאָט בָּרוּךְ הוּא עפינט זײַן מילדע האנט אוּנ שׁפּײַזט דיא גאנצע װעלט אַב הָרַחֲמִים יִהְיוּ לְרָצוֹן אִמְרֵי־פִי מײַן גיבּעט זאָל זײַן בּאװיליגט פוּן מײַן צוּ בּראָכן הארץ פאר דיר גלײך איך האָבּ גיבּראכט אײַן קָרְבָּן אוּנ װען חַס וְשָׁלוֹם איך האָבּ עפעשׂ שׁלעכטץ גיטאָן בִּינָה הֲגִיגִי פּרוּב מײַן צוּא בראָכין הארץ װאָשׂ איז בּאטריבּט מיט װײַנען אוּנ שרײַען אוּנ לאָז אײַן מֵלִיץ טוֹב אױף גײן אוּנ זאָל מַמְלִיץ זײַן פאר מיר אוּנ פאר מײַן מאן אוּנ פאר מײַנע קינדער אוּנ װען איך בין חַס וְשָׁלוֹם ניט װערט אז איך זאָל מִתְפַּלֵל זײַן עַל עַצְמִי וּמִכׇּל שֶׁכֵּן אױף מײַן מאן אוּנ מײַנע קינדער איך פר זיכער מיך אױף דיר דוּא טוּסט חֶסֶד לְאֲלָפִים דײַן גינאָד קער צוּ פיל טױזינד |
“You open your hand.”[37] Psalms 145:16. Blessed God opens their kind hand and feeds the whole world. Merciful Father, may my words be acceptable to you[38] Cf. Psalms 19:15. May the request of my broken heart be accepted, just as fully as if I had brought a sacrifice. And if I have — ḥas v’shalom — done anything wicked, search my broken heart, which sorrows with crying and weeping, and may the good defender go up and speak on my behalf[39] Babylonian Talmud, Rosh Hashanah 16b. and on behalf of my husband and children. Since I may — ḥas v’shalom — be unworthy to pray on my own behalf, how much less worthy am I to pray on behalf of my children. I depend upon you, for you are gracious to thousands. Your favor is granted to many thousands. |
גיבּירד פאר נעם מײַן תְּפִלָה פוּן פּבּ״פּ לאָזין מײַנע טרעהרין ניט לעהר אָפּ לױפין דר מִדַת הַדִין זאָל װערין גיאײַנצינט מיט מִדַת הָרַחֲמִים אוּנ עשׂ זאָל דאָשׂ יאָר קוּמן דער גוֹאֶל צֶדֶק אוּנ דוּא זעלבּערט זאָלסטוּ בּױאן דאָס בֵּית הַמִקְדָשׁ װאָרוּם עשׂ איז שׁױן צװײ מאָל גיבּױעט גיװאָרין דוּרך מענטשׁינס הענט דרוּם איז ער שׁױן צװײא מאָל חָרוּב גיװאָרין |
Accept the prayer of Plonit bat Plonit. May my tears not flow in vain. May your attribute of justice unite with your attribute of mercy and may the Goél Tsedeq come this year. Then may you yourself rebuild the Beit haMiqdash, for it was twice built by human hands and was, therefore, twice destroyed. |
אוּנ הײנט אים יִרְצֶה הַשֵׁם װערט עשׂ שױן גיבּױאט װערין דוּרך דײַנע הײליגע זאָג װעט עשׂ שׁױן זײַן לָעַד וּלְנֵצַח נְצָחִים דאָס איז טײַטש אױף אימער אוּנ אײַבּיג װעט ער גיװערין בִּמְהֵרָה בְיָמֵינוּ אוּנ גאָט זאָל געבּין מיר זאָלן אױך דער לעבּין אז אין אוּנזערע טעג אוּנ אין אוּנזערע קינדערס טעג זאָל דער בֵּית הַמִקְדָשׁ גיבּױאט װערין אוּנ דער כֹּהֵן גָדוֹל זאָל די עֲבוֹדָה טאָן אין בֵּית הַמִקְדָשׁ |
Now, may it be the will of the Name that it will be built by your holy command so it will remain le’ad ulnetsaḥ netsaḥim,[40] Isaiah 34:10. which means forever and ever. May this happen speedily in our day. May God grant that in our days and in the days of our children, we may live to see the Beit haMiqdash built and the Kohen Gadol perform the service there. |
אוּנ איך פְּלוֹנִית בַּת פְּלוֹנִית מיט אלע נָשִׁים צִדְקָנִיוֹת זאָלין מיר דער לעבּין דאָרטין מִתְפַּלֵל צוּ זײַן בִּזְכוּת אִמָהוֹת שָׂרָה רִבְקָה רָחֵל וְלֵאָה אוּנ מײַן מוּטער לֵאָה זאָל אױך בּעטן פאר מיר אוּנ פאר כׇּל יִשְׂרָאֵל בִּמְהֵרָה בְיָמֵינוּ אָמֵן סֶלָה׃ |
May I, Plonit bat Plonit, and all the righteous women live to pray there through the merit of our matriarchs Sarah, Rivqah, Raḥel, and Leah. May my mother Leah also pray for me and for all Yisra’el. Amen, selah. |
אשה שרה בת טובים מהור״ר מרדכי זצ״ל מק״ק סאטנוב |
The woman, Sarah bat Tovim, wife of our teacher and Rabbi, Mordekhai, zts”l, of the holy congregation of Satanov.[41] A town in Ukraine. |
This is the tkhine for Rosh Ḥodesh as found in Sarah bat Tovim’s Tkhine of Three Gates, likely written by her sometime in the early 18th century. The transcription was drawn from that of Rabbi Tracy Klirs published with her HUC dissertation and subsequently published by HUC Press in In the Merit of Our Mothers (1991). I have made some changes to the translation, re-Hebraizing loshen qodesh and biblical names, and presenting Hashem as gender-neutral with the singular they in several places. In one small place I found that the text was missing a translation and I have fixed that. Where I have noticed a missing liturgical reference, I have added a note. –Aharon Varady
Source(s)
Notes
| 1 | Cf. Isaiah 44:22. |
|---|---|
| 2 | Exodus 34:6-7. |
| 3 | Like the New Year, the New Moon is also described in the Torah as a time of remembrance. See Numbers 10:10. |
| 4 | From the ḳedushah section of the Eighteen Benedictions, based on Isaiah 6:3. |
| 5 | Genesis 15. |
| 6 | Babylonian Talmud, Pesaḥim 118a and Louis Ginzberg, Legends of the Jews vol. VII, 6. |
| 7 | Exodus 2:15. |
| 8 | Legends of the Jews vol. IV, 27. |
| 9 | Cf. Lamentations 2. |
| 10 | Zechariah 14:9. |
| 11 | I Samuel 2:6. |
| 12 | Exodus 34:6-7. |
| 13 | Psalms 79:9. |
| 14 | A paraphrase of the liturgical Blessing of the New Moon. |
| 15 | At their sons’ circumcision ceremonies, Jewish parents pray that they will merit to see their children grow up to be good Jews — that they will study Torah, marry honorably, and do good deeds throughout their lives. |
| 16 | Cf. I Samuel 31:11-16 and Psalms 34:7. |
| 17 | Legends, II, 131, 140. |
| 18 | Legends, IV, 423-27. |
| 19 | Cf. the Zohar, III, 167b. |
| 20 | Legends, II, 271, 278, 369. |
| 21 | Legends, II, 115. |
| 22 | Legends, V, 32-33. |
| 23 | Exodus 15:20. |
| 24 | Cf. I Kings 22:17 and II Chronicles 18:16. |
| 25 | Cf. Proverbs 20:27. |
| 26 | Genesis 31-33. |
| 27 | Cf. Zachariah 14:4. |
| 28 | Cf. the Alenu prayer, recited at the end of the liturgy. |
| 29 | From the Taḥanun prayer in the nusaḥ ha-Ari z”l, and in the seliḥot of nusaḥ Ashkenaz. |
| 30 | From the prayer for Yom Kippur Ḳatan in the nusaḥ ha-Ari z”l. |
| 31 | The first words of the memorial prayer, El malé raḥamim. |
| 32 | Cf. I Samuel 1:10-15. |
| 33 | Psalms 143:2. |
| 34 | Midrash, Leviticus Rabbah 29. On Rosh Hashanah, God ascends to the Throne of Mercy from the Throne of Judgment when God hears the Shofar, signalling repentance. |
| 35 | Mishnah, Yoma 6:8. |
| 36 | Cf. Hosea 14:3 and Psalms 141:2. |
| 37 | Psalms 145:16. |
| 38 | Cf. Psalms 19:15. |
| 39 | Babylonian Talmud, Rosh Hashanah 16b. |
| 40 | Isaiah 34:10. |
| 41 | A town in Ukraine. |
“תחינה פון ראש חודש בענטשן | Prayer for Blessing the New Moon on the Shabbat Mevorkhim, by Sarah bat Tovim from the Tkhine of Three Gates (ca. early 18th c.)” is shared through the Open Siddur Project with a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International copyleft license.
Aharon N. Varady (editing/transcription)
Tracy Guren Klirs (translation)
Comments, Corrections, and Queries